4. De Programma's
Inleiding
In dit hoofdstuk wordt een totaaloverzicht gegeven van de mutaties op de programma's en beleidsvelden. Hierbij is de stand van de primitieve begroting 2020, de bijstellingen uit de 1e tussenrapportage en de bijgestelde begroting 2020 weergegeven. De afwijkingen op de lasten en baten worden toegelicht als deze meer dan € 100.000 bedragen per programma en beleidsveld. Hieronder in de tabel de bijgestelde begroting met onder de tabel de toelichting per programma/beleidsveld.
Totaaloverzicht programm's/beleidsvelden 2020 (x 1.000) | Lasten primitieve begroting 2020 | Baten primitieve begroting 2020 | Saldo primitieve begroting 2020 | Lasten 1e Turap | Baten 1e Turap | Saldo 1e Turap | Lasten bijgestelde begroting 2020 | Baten bijgestelde begroting 2020 | Saldo bijgestelde begroting 2020 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
PGR01 Publieksdiensten | -5.792 | 3.132 | -2.660 | -123 | 24 | -99 | -5.915 | 3.156 | -2.759 |
BV021 Kunst en cultuur | -7.912 | 1.297 | -6.615 | 456 | - | 456 | -7.456 | 1.297 | -6.159 |
BV022 Sport en recreatie | -8.032 | 1.064 | -6.968 | -536 | 788 | 251 | -8.568 | 1.851 | -6.717 |
BV023 Wijkmanagement | -804 | - | -804 | -67 | - | -67 | -871 | - | -871 |
BV024 Jeugd | -23.953 | - | -23.953 | -1.636 | - | -1.636 | -25.589 | - | -25.589 |
BV025 Onderwijs | -10.209 | 2.269 | -7.940 | -683 | 353 | -330 | -10.892 | 2.622 | -8.270 |
BV026 Maatschappelijke ondersteuning | -39.724 | 1.773 | -37.951 | 139 | -282 | -143 | -39.585 | 1.490 | -38.094 |
BV027 Werk en inkomen | -41.628 | 24.582 | -17.046 | 687 | -881 | -194 | -40.941 | 23.701 | -17.240 |
PGR02 Samenleving | -132.260 | 30.984 | -101.276 | -1.640 | -23 | -1.663 | -133.900 | 30.961 | -102.939 |
PGR03 Wonen | -743 | 174 | -569 | 345 | - | 345 | -398 | 174 | -224 |
BV041 Milieu | -11.362 | 13.012 | 1.650 | 672 | -213 | 458 | -10.690 | 12.798 | 2.108 |
BV042 Duurzaamheid | -895 | - | -895 | -770 | 336 | -434 | -1.665 | 336 | -1.329 |
PGR04 Milieu | -12.257 | 13.012 | 755 | -98 | 123 | 24 | -12.355 | 13.134 | 779 |
PGR05 Bereikbaarheid | -3.639 | 3.564 | -74 | -94 | 30 | -64 | -3.733 | 3.595 | -138 |
PGR06 Beheer openbare ruimte | -23.122 | 8.614 | -14.507 | -1.523 | -5 | -1.528 | -24.645 | 8.609 | -16.035 |
PGR07 Ruimtelijke ordening | -31.158 | 30.151 | -1.007 | 4.451 | -4.271 | 180 | -26.707 | 25.881 | -827 |
PGR08 Veiligheid | -7.667 | 5 | -7.662 | -97 | -4 | -101 | -7.764 | 1 | -7.763 |
PGR09 Economie | -1.317 | 639 | -678 | -63 | -204 | -267 | -1.380 | 436 | -944 |
PGR10 Bestuur & concern | -9.909 | 5.206 | -4.703 | -144 | -58 | -202 | -10.053 | 5.148 | -4.905 |
Totaal programma's/beleidsvelden | -227.864 | 95.482 | -132.382 | 1.014 | -4.387 | -3.373 | -226.850 | 91.095 | -135.755 |
In bovenstaande tabel zijn naast nieuwe wijzigingen ook de financiële consequenties van enkele reeds eerder genomen raadsbesluiten verwerkt. In de hierna opgenomen toelichtingen per programma/beleidsveld worden deze wijzigingen dan ook niet nader toegelicht. Het kan voorkomen dat er op bepaalde programma's - en beleidsvelden niets wordt toegelicht.
Naast de specifieke wijzigingen per programma zijn in deze Turap een drietal 'technische' wijzigingen opgenomen. Dit betreft de actualisatie van de kapitaallasten en de loonsom en het effect van de nieuwe procentuele verdeling van de loonkosten.
De kapitaallasten zijn geactualiseerd op basis van de planning van de investeringsprojecten en het afsluiten van investeringskredieten bij jaarstukken 2019. Deze actualisatie geeft per saldo een voordelig effect van ruim € 1,1 miljoen en is op de betreffende programma's verwerkt en niet nader beschreven in de toelichtingen op de cijfers.
De gewijzigde procentuele verdeling van het ruimtelijk domein is doorgevoerd. Deze verdeling was gebaseerd op verouderde gegevens. De doorbelasting van de salariskosten van het ruimtelijk domein is op basis van de meest actuele inzichten verdeeld over de programma's en beleidsvelden. Het effect van deze actualisatie is dat globaal gezien de doorbelasting van salariskosten op een aantal producten zoals parkeren, onderwijs, duurzaamheid en handhaving hoger is en de toerekening aan producten zoals riool en afval lager is in 2020. De effecten op de heffing zijn nihil omdat voorgesteld wordt om de overheadtoerekening aan te passen. Deze is nu te laag. Bij de financiële toelichting van de programma's wordt per programma toegelicht wat de omvang van de mutatie is. Bij de begrotingsopstelling 2021-2024 zal nader worden ingegaan op de lagere doorbelasting op producten met een tariefstelling en zal een gewijzigde overheadtoerekening worden voorgesteld. Hierover wordt u nog geïnformeerd.
In deze tussenrapportage is de loonsom aangepast. De stelpost in de begrotingsbijstelling 2020 voor lonen, werkgeverslasten en pensioen is nu verdeeld naar de betreffende programma's. Tevens is de loonsom aangepast op basis van de financiële kaders en uitgangspunten voor de opstelling van de begroting 2021. Deze budgettair neutrale aanpassingen worden op de afzonderlijke programma's niet nader beschreven in de toelichtingen op de cijfers.
Programma 1
Het saldo van dit programma stijgt met € 99.000 naar € 2.759.000 nadelig. De daling van het saldo wordt veroorzaakt door € 123.000 hogere lasten en € 24.000 hogere baten. Tot de wijzigingen behoren o.a. het reeds genomen besluit tot ophoging van de inkomsten (+ € 120.000), vanwege de afgesloten DienstVerleningsOvereenkomst voor uitvoering van het BAG beheer voor de gemeente Beemster, Waterland en Over-gemeente. Daarnaast is een belangrijke mutatie de verlaging van de inkomsten uit gemeentelijke heffingen. Aanpassing van deze raming maakt onderdeel uit van de tussentijdse Corona actualiteitenoverzicht (zie ook hoofdstuk 3).
Omgevingswet
Per 1-1-2022 treedt de Omgevingswet in werking. Om hieraan te kunnen voldoen wordt er gewerkt aan een Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO). Voor de realisatie is een budget van € 100.000 beschikbaar gesteld. Dit budget stond onder programma 7 Ruimtelijke ordening, maar is overgeheveld naar programma 1 Publiekdiensten. Deze activiteiten passen beter in dit programma, omdat het gaat om (het systeem dat ons helpt bij) de verbetering van de dienstverlening in het kader van de Omgevingswet.
Programma 2
BELEIDSVELD KUNST EN CULTUUR
De lasten van dit beleidsveld dalen met € 456.000. Hiervan heeft € 315.000 betrekking op de verwerking van eerder genomen raadsbesluiten. Daarnaast is sprake van een verlaging van de kapitaallasten.
BELEIDSVELD SPORT EN RECREATIE
Het saldo van baten en lasten op dit beleidsveld neemt toe met € 251.000. Aan Spurd is een subsidie verleend voor het btw-nadeel door vrijstelling btw op sportbeoefening van € 865.000. Dit btw-nadeel is ook via de SPUK (compensatiefonds) aangevraagd ter compensatie. Het aangevraagde bedrag is ook als bate opgenomen op dit beleidsveld en dus per saldo neutraal.
BELEIDSVELD JEUGD
Halverwege mei 2020 bent u schriftelijk geïnformeerd over de uitgaven en ontwikkelingen met betrekking tot jeugdzorg. De financiële vertaling van deze raadsbrief van 19 mei (kenmerk 151540) is in deze Turap opgenomen. Dit betreft budgetverschuivingen binnen programma 2, van de beleidsvelden Maatschappelijke Ondersteuning (€ 630.491) en Werk en Inkomen (€ 540.000) aan het beleidsveld Jeugd. Tevens is er een bedrag van € 388.624 toegevoegd aan budget Jeugd gedekt vanuit reserve Sociaal Domein.
Het algemene beeld bij gemeenten in de regio is dat het aantal jeugdigen, dat een beroep doet op de hulpverlening, stijgt. Ook het aantal gestarte hulptrajecten stijgt. Regionaal gezien zal een aantal instellingen voor specialistische jeugdhulp in Zaanstreek-Waterland het aan hen beschikte normbudget overschrijden. Er wordt dan ook uitgegaan van een budgetoverschrijding voor onze regio. Het aandeel voor onze gemeente in deze overschrijding wordt op dit moment nader geanalyseerd. De financiële effecten hiervan worden verwerkt in de 2e Turap.
BELEIDSVELD ONDERWIJS
Per saldo neemt het resultaat van dit beleidsveld af met € 330.000. De grote mutaties worden hieronder nader toegelicht.
Hogere rijksbijdrage en hogere lasten voor Onderwijs achterstandenbeleid
De bijdrage vanuit het Rijk voor Onderwijs achterstandenbeleid is verhoogd met circa € 239.000. Hierdoor is er meer geld beschikbaar voor de uitvoering van dit beleid, zoals bijvoorbeeld subsidies aan peuterspeelzalen, schakelklassen, logopedie, preventie, jeugdbeleid en SMI (Sociaal Medische Indicatie). Omdat baten en lasten in gelijke mate toenemen is het financieel effect nihil.
Huisvesting basisonderwijs
De hogere baten van € 108.000 betreft een bijstelling van de kosten die in rekening worden gebracht bij de schoolbesturen.
Noodlokalen De Vlieger
De vergunning van de huidige noodlokalen is verlopen. Doordat deze lokalen niet aan de huidige eisen voldoen kan er geen nieuwe vergunning worden aangevraagd. De school heeft deze ruimte wel nodig. Hierdoor zullen er nieuwe noodlokalen moeten komen. De huur-en aansluitingskosten zullen € 104.000 bedragen. Deze noodlokalen dienen in totaal 2 jaar te staan totdat de permanente uitbreiding gerealiseerd is.
BELEIDSVELD MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING
Op dit beleidsveld nemen de lasten af met € 139.000 en de baten nemen af met € 282.000. De grote mutaties op dit beleidsveld worden hieronder nader toegelicht.
Maatschappelijke opvang
Het budget voor maatschappelijke opvang wordt verhoogd met € 420.000. Dit betreft de toekenning van loon- en prijsbijstelling 2020 vanuit de meicirculaire 2020 en de toekenning volumegroei 2020 vanuit de septembercirculaire 2019.
Dekking tekort jeugd
Binnen beleidsveld Maatschappelijke Ondersteuning is een budget van € 630.491 overgeheveld ter dekking van de hogere lasten bij beleidsveld Jeugd. Zie ook de toelichting bij het beleidsveld Jeugd.
BELEIDSVELD WERK EN INKOMEN
Het resultaat van dit beleidsveld neemt per saldo af met € 194.000. De grote mutaties worden hieronder nader toegelicht.
SW-lasten
De begroting voor lasten SW-geïndiceerden is opgehoogd met € 418.000. Dit is conform de zienswijze en de goedgekeurde (meerjaren-)begroting van Werkom. De dekking komt voor € 233.275 uit de Meicirculaire 2020 als prijs/loon compensatie. De overige dekking komt uit de algemene reserve.
Wet inburgering
De hogere kosten van € 159.000 zijn voor de uitvoering van de Wet inburgering en is het gevolg van de uitwerking van de meicirculaire 2020. Met ingang van juli 2021 treedt de Wet inburgering in. Er is een tijdelijke integratie-uitkering inburgering voor incidentele invoeringskosten die zijn gemaakt in 2020 en voor structurele uitvoeringkosten vanaf 2021.
Dekking tekort jeugd
Binnen beleidsveld Werk en Inkomen is een budget van € 540.000 overgeheveld ter dekking van de hogere lasten bij beleidsveld Jeugd. Bij beleidsveld Jeugd is dit verder toegelicht.
Programma 4
Op dit programma nemen de lasten met € 98.000 toe en de baten met € 123.000. De belangrijkste mutaties worden hieronder nader toegelicht.
BELEIDSVELD MILIEU
Het saldo van dit beleidsveld verbetert met € 458.000. Hieronder de belangrijkste mutaties.
Afvalinzameling
Dit heeft in belangrijke mate te maken met de ontwikkelingen bij het onderdeel afvalinzameling. Op dit onderdeel is sprake van stijgende lasten voor afvalverwerking en lagere inkomsten uit o.a. de afvalstroom papier. Omdat stijgende of dalende kosten gecompenseerd worden door de afvalstoffenheffing wordt dit nadeel neutraal verwerkt. Daarnaast heeft het onderdeel afvalinzameling te maken met een fors lager aandeel in de loonkosten als gevolg van de nieuwe procentuele verdeling, waardoor per saldo zich een voordeel presenteert van ca. € 400.000. Tegenover dit voordeel staat ook een verhoging van het overheadsaandeel.
BELEIDSVELD DUURZAAMHEID
Het beleidsveld Duurzaamheid laat een stijging van de lasten zien en een stijging van de baten. Dit betreft in belangrijke mate reeds genomen raadsbesluiten (hogere lasten van € 492.000 en € 336.000 hogere baten). Daarnaast is sprake van een stijging van de lasten als gevolg van de nieuwe procentuele verdeling van de loonkosten (€ 228.000). Andere wijzigingen zijn hieronder opgenomen.
Programma 5
Het saldo van dit programma daalt met € 64.000 naar € 138.000 negatief. De mutaties op dit programma betreffen met name de verwerking van reeds genomen raadsbesluiten (o.a Claxonate in eigen beheer en uitbreiding formatie parkeermaatregelen). Daarnaast is op dit programma het effect van de nieuwe procentuele verdeling van de loonkosten (hogere lasten € 116.000) en actualisatie kapitaallasten (lagere lasten € 106.000) zichtbaar.
Programma 6
Het saldo van dit programma daalt met € 1.528.000 naar € 16.035.000 nadelig. Dit wordt veroorzaakt door € 1.523.000 hogere lasten en € 5.000 lagere baten. Omdat de tussenrapportage de verklaring geeft ten opzichte van de primitieve begroting 2020 van november 2019 zijn dit grote verschillen. Het betreft echter voornamelijk de actualisatie van de kapitaallasten en de loonkosten met aanpassing van de dotatie aan de voorziening riolering (0,2 miljoen), de reeds genomen besluiten zoals de doorgeschoven projectbudgetten Overwhere zuid en Wheermolen (0,7 miljoen) en bomenplan en groenonderhoud (0,5 miljoen) en de mutaties uit de begrotingsbijstelling van juni 2020 (0,1 miljoen).
Programma 7
Het saldo van dit programma stijgt met € 180.000 naar € 827.000 nadelig. Deze stijging wordt veroorzaakt door € 4.451.000 lagere lasten en € 4.271.000 lagere inkomsten. Andere mutaties worden hieronder nader toegelicht.
Bijstellen budgetten Faciliterend grondbeleid
De baten en lasten met betrekking tot het Faciliterend grondbeleid behoren in evenwicht te zijn, omdat de resultaten van de afgesloten overeenkomsten direct gereserveerd worden. Dit resulteert in € 1.506.000 hogere baten en € 1.506.000 hogere lasten.
Anterieure Overeenkomst (AO) Graeffweg /Grotenhuysweg
Door het afsluiten van de AO met ontwikkelaars omtrent Graeffweg/Grotenhuysweg wordt een verwachte netto verkoopopbrengst van € 191.000 geraamd.
In eigendom nemen P3
Vanaf dit jaar heeft de gemeente P3 in eigendom genomen. Het poppodium moet vanaf dit jaar huur betalen. Dit leidt tot een bate van € 251.000. Hier staat tegenover dat met het in eigendom nemen van P3 ook een budget voor groot en regulier onderhoud moet worden geraamd (€ 287.000).
Korting Wagenweggebied
Op basis van het Aanvullingsbesluit Wagenweggebied (raadsbesluit 1410634 van 26 april 2018) kregen particuliere grondexploitanten een korting van 10% t/m juni 2019 op de bijdrage aan de vernieuwing en revitalisering van het plangebied. Niet alle particuliere grondexploitanten hebben hiervan gebruik gemaakt. Het vervallen van deze korting na juni 2019 resulteert in € 133.000 lagere lasten.
Verschuiving lasten
Als gevolg van het rechtzetten van de begroting is het budget € 129.000 vanuit programma Economie overgeheveld naar programma Ruimtelijke ordening.
Risico's en onzekerheden
In de begroting is een opbrengst geraamd voor de grondverkoop aan de J.P. Grootstraat. In het weekend van 16 mei 2020 is het wijkgebouw ’t Noot afgebrand. Los van de fysieke schade kan dit ook van invloed zijn op de financiële afspraken die ten aanzien van de verkoop van het pand met de ontwikkelende partij zijn gemaakt. De stellingname van de gemeente is op dit moment dat het schadebedrag evenredig wordt verdeeld tussen beide partijen, met een maximum van € 100.000 voor de gemeente. Zodra hier overeenstemming over is, zullen de financiële consequenties worden verwerkt in de 2e turap.
Investeringen
In de brief van 23-03-2020 met kenmerk 1506963 is de raad geïnformeerd over de herinrichting Slotplein. In de begrotingsbijstelling 2020 (besluit 1511624) zijn de kapitaallasten van het krediet Slotplein wel verwerkt, maar is abusievelijk vergeten om de raad het bijbehorende krediet van € 430.000 vast te laten stellen. U wordt met deze turap alsnog gevraagd dit krediet beschikbaar te stellen.
Programma 8
Het saldo van dit programma daalt met € 101.000 naar € 7.763.000 nadelig. De daling wordt veroorzaakt door € 97.000 hogere lasten en € 4.000 lagere baten. Dit programma kent één beleidsveld. De financiële effecten van dit ene beleidsveld zijn lager dan € 100.000 en worden derhalve niet nader toegelicht.
Programma 9
Het saldo van dit programma daalt met € 267.000 naar € 944.000 nadelig. De daling wordt veroorzaakt door € 63.000 hogere lasten en € 204.000 lagere baten. De daling van de baten van wordt met name verklaard door de Corona. Dit betreft o.a. het niet doorgaan van de voorjaarskermis (€ 130.000).
Programma 10
Het saldo van dit programma daalt met € 202.000 naar € 4.905.000 nadelig. Dit wordt veroorzaakt door € 144.000 hogere lasten en € 58.000 lagere inkomsten. Hierbij is het effect van de afgesloten dienstverleningsovereenkomst met Beemster verwerkt.
Investeringen
Er is een investering genaamd 'Binnenzonwering Stadhuis' van € 120.000. De binnenzonwering is echter nog niet aan vervanging toe, maar de buitenzonwering wel. Hierdoor wordt gevraagd om deze investering te hernoemen tot 'Vervanging buitenzonwering Stadhuis' en te verhogen met € 100.000.